مهریه به نرخ روز چقدر است؟
در دهه‌های گذشته تعیین مهریه به طور سکه رایج نبود و مبلغی پول را به عنوان مهر تعیین می‌نمودند. لیکن این بدان معنا نیست که اگر زوجین به طور مثال در سال 1334 بر مبلغ 20 هزار تومان توافق کرده باشند در سال 1400 نیز همان 20 هزار تومان ملاک مهریه زوجه باشد.
بر طبق ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی به مجرد عقد زن مالک مهر می‌شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید.
تبصره (الحاقی ۱۳۷۶/۴/۲۹) چنانچه مهریه وجه رایج باشد متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تادیه نسبت به سال اجرای عقد که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می‌گردد محاسبه و پرداخت خواهد شد، مگر اینکه زوجین در حین اجرای عقد به نحو دیگری تراضی کرده باشند.
بدین ترتیب طبق مصوبه ای که در سال 1377 توسط هیات وزیران صادر گردید نحوه محاسبه ارزش مهریه‌ای که به نرخ روز می‌باشد، بدین نحو است:
عدد شاخص تورم در سال قبل را بر عدد شاخص تورم در سال وقوع عقد تقسیم می‌کنیم و نتیجه را در مبلغ مهریه مندرج در عقدنامه ضرب می‌کنیم. به این ترتیب مبلغ مقدار مهریه مشخص خواهد شد.
برای محاسبه مهریه به نرخ روز می‌بایست از جدول شاخص تورم و فرمول موجود برای آن استفاده کرد.
مبلغ مهریه مندرج در عقدنامه × (عدد شاخص در سال وقوع عقد ÷ عدد شاخص در سال ۱۳۹۹). به این منوال مقدار مهریه در سال ۱۴۰۰ محاسبه می‌گردد.
آیا امکان محاسبه مبلغ مهریه به نرخ روز به طور آنلاین وجود دارد؟
بله، مرکز مشاوره قوه قضائیه سامانه‌ای را ایجاد نموده است تا بتوان از طریق آن مبلغ مهریه را طبق شاخص روز محاسبه نمود.
https://moshaver129.eadl.ir درگاهی می‌باشد که از طریق وارد کردن دقیق اطلاعات خود می‌توانید مبلغ مهریه را طبق شاخص روز محاسبه نمایید.
نحوه محاسبه مهریه زن بعد از فوت همسر چگونه می‌باشد؟
اگر زوجه بعد از فوت زوج، اقدام به مطالبه مهریه خود نماید در این صورت باید شاخص تورم سال فوت همسرش بر شاخص تورم سال ازدواج تقسیم گردد و سپس حاصل آن در مبلغ مهریه ضرب گردد و در این موارد تاریخ مطالبه، ملاک محاسبه مهریه نخواهد بود.
پس باید به این نکته توجه داشته باشیم. یعنی در چنین مواردی تاریخ مطالبه مهریه ملاک نمی‌باشد بلکه تاریخ فوت شوهر ملاک محاسبه می‌باشد.
آیا می توان برای تادیه مهریه اقساط یا مدت قرار داد؟
بله، امکان تادیه مهریه به صورت اقساط وجود دارد قانونگذار در قانون آن را پیش‌بینی کرده است. بر طبق مفاد ماده ۱۰۸۳ قانون مدنی برای تادیه تمام و یا قسمتی از مهر می توان مدت یا اقساطی قرار داد.
آیا زن می‌تواند تا قبل از دریافت مهریه از ایفای وظایف زناشویی خودداری نماید؟
بله، بر طبق مفاد ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی زن می تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفا وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود.
پس در مواردی که مهریه زن عندالمطالبه باشد می‌تواند تا زمان گرفتن مهریه از وظایف زناشویی امتناع نماید که اصطلاحا به آن حق حبس می‌گویند. توجه داشته باشید در مهریه‌های عندالاستطاعه چنین مقرره‌ای وجود ندارد و در این موارد زنان حق حبس ندارند.
فرق مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه چیست؟
مهریه عندالمطالبه مهریه‌ای می‌باشد که هرگاه زن آن را از شوهر مطالبه نماید باید به او پرداخت گردد اما مهریه عندالاستطاعه یعنی هرگاه زوج استطاعت مالی و توان پرداخت مهریه را داشته باشد به پرداخت ان مبادرت می‌نماید.
در مهریه عندالمطالبه زن از حق خبس برخوردار است و می تواند تا قبل از پرداخت مهریه تمکین ننماید اما در مهریه عندالاستطاعه این گونه نمی‌باشد و زن حق حبس ندارد.
بنابر آن چه که بیان شد وصول و اخذ مهریه عندالمطالبه آسان‌تر از وصول مهریه عندالاستطاعه می باشد و بدین ترتیب در مهریه عندالاستطاعه زن موظف است که برای دریافت مهریه، دارا بودن و استطاعت مالی مرد برای پرداخت مهریه را به دادگاه و مرجع قضایی با معرفی اموال مرد ثابت کند.
در مهریه عندالمطالبه این موضوع برعکس است، یعنی زن نیازی به اثبات دارایی مرد در دادگاه و مراجع قضایی ندارد و مرد در صورتی که اموالی ندارد، باید برای عدم پرداخت مهریه اعسار خود را به دادگاه یا مرجع قضایی اثبات نماید.
اگر زن قبل از اخذ مهریه به ایفای وظایف زناشویی بپردازد آیا می‌تواند از حق حبس استفاده نماید؟
بر طبق مفاد ماده ۱۰۸۶ قانون مدنی اگر زن قبل از اخذ مهر به اختیار خود به ایفا وظایفی که در مقابل شوهر دارد قیام نمود دیگر نمی تواند از حکم ماده قبل استفاده کند، معذلک حقی که برای مطالبه مهر دارد ساقط نخواهد شد.
این بدین معنا است که زن می‌تواند مهریه خود را مطالبه نماید ولی به اراده خودش حق حبسی که در قانون برای او در نظر گرفته شده بود از بین رفته است.
اگر در نکاح دائم مهریه ذکر نشود آیا نکاح صحیح است؟
بر طبق مفاده ماده ۱۰۸۷ قانون مدنی اگر در نکاح دائم مهر ذکر نشده یا عدم مهر شرط شده باشد نکاح صحیح است و طرفین می توانند بعد از عقد مهر را به تراضی معین کنند و اگر قبل از تراضی بر مهر معین بین آن‌ها نزدیکی واقع شود زوجه مستحق مهرالمثل خواهد بود.
پس نکاح دائمی که در حال عقد مهریه معین نشده باشد صحیح است و در چنین مواردی بعد از وقوع عقد نیز می توان بر مهریه توافق نمود و چنانچه قبل از توافق و تراضی بر سر تعیین مهر نزدیکی رخ دهد زوجه مستحق مهرالمثل می‌باشد.
اگر یکی از زوجین قبل از تعیین مهر و قبل از نزدیکی بمیرد زن مستحق هیچگونه مهری نیست. بر طبق مفاد ماده ۱۰۹۱ قانون مدنی برای تعیین مهرالمثل باید حال زن از حیث شرافت خانوادگی و سایر صفات و وضعیت او نسبت به اماثل و اقران و اقارب و همچنین معمول محل و غیره در نظر گرفته شود.
روش‌های گرفتن مهریه بر طبق قانون چیست؟
بر طبق قانون دو راهکار برای اخذ مهریه توسط زوجه وجود دارد یا می تواند از طریق دادخواست به دادگاه مهریه خود را مطالبه نماید و یا اینکه از طریق اجرای ثبت آن را مطالبه نماید چون سند ازدواج یک سند رسمی می باشد و می‌توان از طریق اجرای ثبت آن را به اجرا گذاشت.
تفاوت اخذ مهریه از طریق دادگاه و اجرای ثبت چیست؟
زمانی که اقدام به دریافت مهریه از طریق دادگاه می نمایید، قیمت سکه به نرخ روز برای شما محاسبه می‌گردد لیکن اگر از طریق اداره ثبت اقدام به دریافت مهریه و اجرای سند ازدواج نمایید، در این حالت قیمت سکه بر مبنای استعلام در همان روز خواهد بود و دیگر تغییر نخواهد کرد.
زمانی که از طریق اداره ثبت مهریه خود را به اجرا می‌گذارید امکان حبس زوج به علت عدم پرداخت مهر وجود ندارد لیکن در اقدام از طریق دادگاه چنین امکانی میسر است.
البته شیوه پیگیری از طریق اداره ثبت راهی سریع‌تر می باشد چون دادگاه‌های خانواده تراکم پرونده دارند و تشریفات آن‌ها نیز بیشتر است. همچنین اجرا از طریق اداره ثبت هزینه کمتری دارد به نسبت هزینه‌های دادگاه‌ها.
همچنین به نظر می‌رسد وصول مهریه از طریق اجرای ثبت زودتر به نتیجه می‌رسد و زمان کمتری دارد به نسبت وصول مهریه از طریق دادگاه‌ها. نکته دیگر این است که ممنوع الخروج کردن زوج در وصول از طریق ادارات ثبتی راحت‌تر است نسبت به دادگاه‌ها زیرا در دادگاه، ممنوع الخروج کردن افراد منوط به صدور حکم قطعی می‌باشد.
برای اجرای مهریه از طریق اداره ثبت چه روندی باید طی کرد؟
برای مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت زوجه یا وکیل قانونی او می تواند به دفترخانه ای که عقد نکاح در آنجا ثبت گردیده، مراجعه نموده و تقاضای مطالبه تمام یا بخشی از مهریه را بنماید.
همراه داشتن مدارک شناسایی و عقدنامه جهت احراز هویت ضروری می‌باشد. بعد از احراز هویت توسط سر دفتر، برگه اجرائیه در فرم‌های چاپی مخصوص باید تکمیل گردد و در عقدنامه قید می‌گردد که چه مقدار از مهریه توسط زوجه از طریق صدور اجراییه مطالبه شده است.
حال در این موارد بعد از صدور اجرائیه و احراز هویت مذکور و تشریفات ذکر شده، دفترخانه برگه اجرائیه را به زوجه یا وکیل قانونی زوجه تحویل می‌دهد و او موظف است که آن را جهت ابلاغ به زوج، به دایره اجرای اداره ثبت محل، تحویل دهد.
پس از این امر با در دست داشتن اجرائیه به اداره ثبت محل رفته و در ان جا اقدام به تشکیل پرونده می‌نماید.
اداره ثبت پس از طی مراحل مذکور به زوج ابلاغ می نماید که ظرف ۱۰روز از تاریخ ابلاغ، نسبت به پرداخت مهریه زوجه اقدامات لازم را انجام دهد در غیر این صورت اموال متعلق به او توقیف می‌گردد.
به طور خلاصه در صورتی که مالی از زوج توسط زوجه معرفی گردد آن مال توقیف خواهد شد اما در صورتی که مالی معرفی نشود و همچنین بعد از استعلامات از مراجع ذی‌ربط باز هم مالی از زوج پیدا نشود دیگر پیگیری از طریق اجرای ثبت راه‌گشا نمی باشد و باید از طریق دادگاه اقدام به پیگیری جهت اخذ مهریه نمود.
برای درخواست اجرای مهریه از طریق دادگاه چه روندی باید طی کرد؟
برای ارائه دادخواست در تمامی زمینه ها اعم از مطالبه مهریه باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه شود و از طریق سامانه ثنا دادخواست تقدیم گردد سپس زمان رسیدگی تعیین شده و به طرفین ابلاغ می گردد و در زمان مقرر باید در جلسه دادگاه حاضر شوند.
آیا امکان درخواست اجرای مهریه از دو راه دایره ثبت و دادگاه خانوده به طور همزمان وجود دارد؟
خیر، زوجه نمی تواند هم زمان از دو مرجع مطالبه مهریه خود را بخواهد. اگر از طریق اجرای ثبت به نتیجه نرسید می‌تواند از طریق دادخواست به دادگاه خانواده اقدام نماید.
آیا در صورت احراز خیانت زوجه، مهریه به او تعلق می‌گیرد؟
بله، بر طبق قانون در هر شرایطی مهریه به زوجه تعلق می گیرد و خیانت امری نیست که وی را از مهریه معاف نماید و صرفا زمانی که زن مهریه خود را با ثبت رسمی ببخشد دیگر مهریه به او تعلق نمی‌گیرد.
آیا در صورت فوت زن مهریه او از بین می‌رود و باطل می‌شود؟
خیر، اینگونه نیست. مهریه زن و حق او بر مهریه حتی پس از فوتش باقی می‌ماند و ورثه زن آن را به ارث می‌برند پس بدین ترتیب ورثه زن نیز می‌توانند مباردت به اجرا گذاشتن مهریه زن بنمایند و آن را از شوهر دریافت نمایند.
آیا مهریه به زن ناشزه تعلق می‌گیرد؟
ناشزه به معنای این است که زن از شوهر خود تمکین ننماید و یکی از مصادیق آن رفتن زن از منزل شوهر می‌باشد. در این موارد نیز به زن مهریه مقرر تعلق می گیرد و تنها نفقه بر زن ناشزه تعلق نمی‌گیرد و نباید این دو مبحث با یکدیگر خلط شوند. مهریه زن به محض وقوع عقد نکاح بر طبق ماده 1082 تعلق می‌گیرد.
بخشیدن مهریه به چه نحو است؟
مهریه را هم از طریق دفاتر اسناد رسمی به طور رسمی می‌توان بخشید، هم می توان در اسناد عادی نوشت و بخشید و هم می‌توان در صورت وجود شاهد و اثبات این امر در دادگاه به طور کلامی و شفاهی بخشید.
آیا در وصول مهریه نیاز به حضور وکیل می‌باشد؟
دادگاه‌های خانواده یکی از شلوغ‌ترین دادگاه‌ها می‌باشند و هر پرونده شرایط و ویژگی‌های خاص خودش را دارد و معمولا روند رسیدگی در این دادگاه‌ها طولانی می‌باشد.
حضور وکیلی با تجربه برای این که با ریزه‌کاری‌ها دادخواست طلاق یا مطالبه مهریه و اجرا و توقیف اموال آشنا باشد قطعا حس می‌شود. اشتباهاتی که افراد در فرآیند توقیف می کنند ضرر‌های زیادی را به ایشان وارد می‌نماید پس بهتر است از وکیلی مجرب در این راه مانند هر کار دیگر که به متخصص رجوع می‌نمایید، استفاده کنید.